تفاوت دتکتور دودی و گازی در چیست؟

پیشرفت های تکنولوژی موجب استفاده گسترده از سیستم های امنیتی و اعلام حریق شده است که موجب افزایش آسایش و رفاه انسان ها می شوند. دتکتور ها یکی از اساسی ترین اجزا و قطعات سیستم اعلام حریق می باشند. دلیل استفاده از دتکتور و سیستم های اعلام حریق، اطلاع از آتش سوزی پیش از گسترش آن و جلوگیری از افزایش خسارات احتمالی است. دتکتور ها انواع مختلفی دارند که طبق یک سری ویژگی ها به گروه های مختلفی تقسیم می شوند.

نوع اعلام خطر یا هشدار دتکتور از عوامل تقسیم بندی آنها می باشد. برخی دتکتور ها تنها با صدا یا چراغ به افراد حاضر در محیط هشدار می دهند. دسته دیگری از دتکتور ها نیز به صورت مستقیم سیگنال هایی به ایستگاه آتش نشانی فرستاده و عوامل مربوطه را خبردار میکنند. عامل مهم دیگر حساسیت دتکتور به هر کدام از نشانه های آتش مانند گاز، حرارت، دود و غیره می باشد. ما در ادامه این مقاله به بررسی تفاوت دتکتور دودی و گازی؛ دو مورد از انواع مختلف دتکتور ها و مشخصات هر کدام خواهیم پرداخت.

دتکتور دودی چگونه عمل میکند؟

دتکتور دودی یکی از انواع مختلف دتکتور ها است که به دودهای ناشی از آتش سوزی حساس است . دود نه تنها یکی از نشانه های حریق است بلکه از مهم ترین عوامل مرگ در اثر خفگی در آتش سوزی ها می باشد. دتکتور های دودی پس از تشخیص وجود دود در محیط توسط سنسورها، سیستم هشدار دهنده را فعال می کنند.

اغلب تولیدکنندگان ایرانی به دلیل استقبال اغلب مشتریان از سیستم اعلام حریق متعارف، دتکتور های متعارف را در اولویت تولید خود قرار داده اند. لازم به ذکر است که نوع تشخیص یا سنسور دتکتور به نوع سیستم اعلام حریق وابسته نیست. دتکتور های دودی می بایست روی سقف ها و یا دیوار های بلند نصب شوند. فضاهایی که دارای سقف شیبدار هستند باید دتکتور های دودی را با فاصله یک متر از مرتفع ترین نقطه سقف نصب کنند. جهت داشتن عملکرد دقیق، بهتر است که دتکتور های دودی با فاصله حداقل سه متری از محیط آشپز خانه نصب شوند.

تفاوت دتکتور دودی و گازی؛ بررسی نحوه عملکرد دتکتور های دودی

دتکتور های دودی از نظر نحوه عملکرد و تشخیص به دو دسته نوری و یونیزاسیون تقسیم می شوند. دود موجود در محیط باعث کاهش رسانایی هوا و تغییر نوع پراکندگی نور می شود. سیستم هشدار دهنده دتکتور یونیزاسیون دودی پس از کاهش رسانایی هوای موجود در محفظه فعال می شود. دتکتور هایی که سیستم تشخیص آنها از نوع یونیزاسیون است سرعت عمل بیشتری در شناسایی حریق دارند. دتکتور های دودی نوری نیز یک جریان الکتریکی را با استفاده از نور محیط، تولید می کنند. کاهش پراکندگی نور در محیط توسط دود، باعث متوقف شدن جریان الکتریکی میشود. سنسور به کار رفته در دتکتور دودی نوری پس از کاهش یا قطع جریان الکتریکی فعال شده و سیستم هشدار دهنده را فعال میکند. دتکتور های نوری به گروه های مختلفی تقسیم می شوند که هر کدام شیوه عملکرد خاص خودشان را دارند.

مزایا و معایب دتکتور های دودی

ما در این بخش از مقاله تفاوت دتکتور دودی و گازی به بررسی برخی مزایا و معایب دتکتور های دودی می پردازیم. حساسیت بالای دتکتور دودی موجب تشخیص سریع حریق و داشتن زمان مناسبی جهت تخلیه ایمن ساکنین می شود. دتکتور های دودی نسبت به انواع مختلف دتکتور ها از قیمت مقرون به صرفه تری برخوردار هستند. جهت داشتن ایمنی و کیفیت مناسب بهتر است از دتکتور های دودی هوشمند استفاده کرد. دتکتور های دودی هوشمند قابلیت تنظیم سیستم یادآوری سرویس ماهانه جهت تمیزکاری و سرویس سالانه جهت تعویض باتری دارند. دتکتور هوشمند دودی از باتری های زاپاس جهت ادامه فعالیت در صورت قطعی برق استفاده میکند. نصب، تعمیر و سرویس دوره ای دتکتور های هوشمند نیز نسبت به سایر مدل ها آسانتر است.

از معایب دتکتور های دودی میتوان به عدم تشخیص گاز های سمی اشاره کرد. وجود گرد و غبار و برخی آلودگی های محیطی نیز ممکن است عملکرد سیستم را دچار اختلال کند.

دتکتور گازی چگونه عمل میکند؟

سیستم هشدار دهنده دتکتور گازی از طریق تشخیص وجود گازهای سمی و خطرناک موجود در محیط فعال می شوند. تشخیص گازهای سمی در محیط بدون تجهیزات، کار دشواری است چون که اغلب گازهای خطرناک بو و یا رنگ خاصی ندارند. بالا بودن غلظت گازهای سمی ممکن است به طور مستقیم موجب خفگی و وقوع یا افزایش حریق شود. دتکتور های گازی تشخیص وجود گازهای سمی را برای ساکنین راحت تر میکنند.

سنسور موجود در دتکتور گازی در صورت وجود گازهای سمی و گازهایی که قابل اشتعال هستند، فعال شده و سیستم هشدار دهنده را روشن میکند. دتکتور های گازی، گازهای خطرناک در محیط را اندازه گیری کرده و در صورت عبور غلظت گاز از حد مجاز، اخطار می دهند. دتکتور های گازی اغلب در محیط های صنعتی و مسکونی مورد استفاده قرار می گیرند.

گازهایی که موجب فعال شدن سیستم هشدار دتکتور گازی میشوند، مواردی مثل مونوکسید کربن، آمونیاک، استیلن، هیدروژن و غیره هستند. دتکتور های گازی بر اساس نوع سنسور مورد استفاده به چند دسته تقسیم می شوند. سنسور های مورد استفاده در دتکتور گازی شامل سنسور مادون قرمز، کاتالیزوری، پلی استری، نیمه هادی و الکتروشیمیایی می باشد.

مزایا و معایب دتکتور های گازی

اغلب محصولات در هر حوزه ای ضمن کمک بزرگی که به راحتی و آسایش انسان ها می کنند، مزایا و معایب خاصی نیز دارند. ما در ادامه این قسمت از مقاله تفاوت دتکتور دودی و گازی نیز به بررسی مزایا و معایب دتکتور های گازی، خواهیم پرداخت. نحوه نصب دتکتور های گازی مانند نصب دتکتور های دودی نیست و ملاحظات خاصی دارد. نوع تشخیص دتکتور گازی شامل تشخیص گازهای سبک و سنگین ارتفاع نصب دتکتور را مشخص میکند. دتکتورهایی که جهت تشخیص گازهای سبک استفاده می شوند در ارتفاع بالا و دتکتور گازهای سنگین در ارتفاع پایین تری نصب می شوند. دتکتور های گازی با تشخیص سریع و کمک به رفع خطر، ایمنی بیشتری نیز دارند.

شاید برای شما مفید باشد: معیار های سازمان اتشنشانی برای نصب سیستم اعلان حریق 

تفاوت دتکتور دودی و گازی در چیست؟

همانطور که در بخش های قبلی مقاله تفاوت دتکتور دودی و گازی خواندید، سنسور هر کدام از این دتکتورها به یک نشانه از آتش حساس هستند. تفاوت دتکتور دودی و گازی در نوع سنسورهای به کار رفته در این دتکتور ها می باشد. دتکتور های دودی نسبت به دود حاصل از حریق حساس هستند و بعد از تشخیص، سیستم هشدار دهنده را فعال میکنند. دتکتور های گازی با استفاده از سنسور های حساس به انواع گاز، قابلیت تشخیص وجود گازهای سمی در محیط را نیز دارند. وجود گازهای خطرناک و سمی در محیط، وابسته به وجود حریق نیست ولی می تواند پیش زمینه آتش سوزی یا مسمومیت افراد شود.

ما با توجه به این نتایج در زمینه تفاوت دتکتور دودی و گازی می توانیم به این نتیجه برسیم که دتکتور های گازی کارایی بیشتری دارند. دلیل این ادعا اعلام هشدار به ساکنین پیش از وقوع یا افزایش حریق می باشد. اطلاع از وجود گازهای خطرناک در محیط با غلظت بالا به طور مثال گاز شهری و اقدامات لازم میتواند از بروز حوادث بزرگی جلوگیری کند. حوادثی که ممکن است در اثر نشت گاز شهری به وجود بیایند، وقوع انفجار، آتش سوزی و غیره می باشد. دتکتور های دودی نیز به وجود دود در محیط وابسته هستند و ممکن است فرصت کمتری برای مقابله با حریق به افراد بدهند.