دلایل کار نکردن سیستم های اعلان حریق

سیستم اعلان حریق چیست؟

سیستم های اعلان حریق به یک دستگاه مستقل و یا مجموعه‌ای از دستگاه‌ها گفته می‌شود که در یک ساختمان یا یک محوطه نصب شده و در هنگام وقوع آتش‌سوزی، هشدار شنیداری و یا دیداری می‌دهد. از طریق این هشدارها، افراد حاضر متوجه می‌شوند که اقدامات فوری جهت اطفای حریق مانند تماس با آتش‌نشانی و یا تخلیه‌ی منطقه‌ی آسیب‌دیده لازم است. سیستمهای اعلان حریق می‌توانند اتوماتیک، نیمه اتوماتیک و یا دستی باشند. وجود این سیستمها در ساختمان‌ها، تأسیسات صنعتی، بازارها، ادارات، فضاهای زندگی، اماکن عمومی و برخی از وسایل حمل و نقل الزامی است. این سیستمها سالانه جان انسان‌های زیادی را نجات می‌دهند.

یک سیستم اعلان حریق طی سه مرحله‌ی اصلی کار می‌کند:

1. تشخیص
2. اعلان و هشدار
3. نظارت و کنترل

در واقع این سیستمها برای انجام دو کار اصلی نصب می‌شوند. اول اینکه آتش را شناسایی کنند و دوم اینکه به افراد حاضر در محل هشدار دهند. این هشدار باید به گونه‌ای باشد که افراد حاضر فرصت کافی برای تخلیه‌ی محل آتش‌سوزی را داشته باشند. منظور از مرحله‌ی نظارت و کنترل در سیستم اعلان حریق، تماس با پایگاه‌های اطفای حریق و اورژانس است. در حالت درست و ایده آل، این سیستم و زمان‌بندی آن به درستی کار می‌کند. اما برخی ایرادها موجب بروز اختلال در عملکرد سیستم می‌شود.

در برخی موارد سیستمهای اعلان حریق در تشخیص درست دود آتش خوب عمل نمی‌کنند. این بدین معناست که دود آتش مخاطره‌آمیز را از سایر دودهای بی‌خطر تشخیص نمی‌دهند. طی تحقیقاتی که توسط ORR Protection Systems بر روی کیفیت 3986 عدد سیستم صورت گرفت، نتایجی به عمل آمد. بر اساس این نتایج سیستمهای اعلان حریق ضریب خطایی در حدود 0.32% دارند. با اینکه این میزان ضریب خطا بسیار کم به نظر می‌رسد، اما ممکن است موجب بروز ویرانی‌های بزرگ و غیرقابل‌جبرانی شود. برای اطمینان از عملکرد درست دستگاه اعلان آتش‌سوزی راهکارهای مختلفی وجود دارد. در ادامه دلایل کار نکردن سیستمهای اعلان حریق ذکر شده و راهکارهایی برای بهبود عملکرد آن‌ها پیشنهاد شده است. همچنین اگر شما میخواهید نصب سیستم های اعلان حریق را یاد بگیرید، کافه آموزشگاه برای شما دوره ای در نظر گرفته؛ که در آن میتوانید شرکت کنیید و نصاب سیستم های اعلان حریق شوید.

نصب سیستم اعلان حریق نامتناسب

در آیین‌نامه‌های ساخت و ساز ساختمان‌ها، بسته به نوع ساختمان و کاربری آن، نصب نوع و تعداد خاصی از سیستم اعلان حریق مقرر شده است. تنظیم این آیین نامه‌ها به گونه‌ای است که حداکثر میزان ایمنی را برای ساختمان و ساکنین آن فراهم می‌کند. مالک و یا سازنده‌ی ساختمان‌ها باید از متناسب بودن سیستم اعلان حریق با ساختمان خود اطمینان کامل حاصل کنند. در برخی موارد نصب یک سیستم ناهماهنگ با ساختمان، منجر به راندمان غلط آن می‌شود. برای مثال سیستم اعلان حریق نصب شده در یک رستوران با سیستم نصب شده در یک بانک و یا فضای اداری کاملاً متفاوت بوده و تجهیزات متمایزی دارد.

نصب سیستم اعلان حریق در ارتفاع بسیار بالا

ارتفاع دیوارها در مکان‌هایی مانند ساختمان‌های تجاری، هتل‌ها و بیمارستان‌ها، به دلیل ایجاد فضایی بزرگ و یا دلپذیر، بسیار بلندتر از حد معمول است. سیستمهای اعلان حریق نصب شده بر روی سقف و دیوار این مکان‌ها، در تشخیص دود و گرما بسیار کند عمل می‌کنند. علت این کاهش حساسیت این است که هنگام آتش‌سوزی، به دلیل فاصله‌ی زیاد آتش و دستگاه، دود و حرارت کمی به سیستم رسیده و دستگاه خطر را تشخیص نمی‌دهد.

حشرات کوچک

سیستمهای اعلان حریق معمولاً روی سقف و بالای دیوارها نصب می‌شوند. موقعیت محل نصب این دستگاه‌ها به گونه‌ای است که موادی مانند گرد و خاک، ذرات چربی و حشرات کوچک می‌توانند وارد محفظه‌ی تشخیص دستگاه شده و حساسیت آن را دستکاری کنند. تجمع هر یک از این مواد یا ترکیبی از این‌ها در داخل سیستم ، منجر به بالا رفتن بیش از حد حساسیت دستگاه (افزایش هشدارهای بیهوده) و یا کاهش و غیرفعال شدن آن (عدم تشخیص دود آتش و عمل نکردن هشدار) می‌شود. نصب این دستگاه‌ها در کنار در و یا پنجره نیز هشدارهای کاذب را افزایش می‌دهد.

عدم رسیدگی به نظافت سیستم و ارزیابی آن

همچنین با نصب سیستمهای اعلان حریق بر روی دیوار و یا سقف، تمیز کردن و آزمودن کیفیت مداوم آن‌ها دشوار می‌شود. همین امر احتمال خراب شدن این دستگاه‌ها را افزایش می‌دهد. برای اینکه سیستم اعلان حریق صد درصد صحیح و درست کار کند باید به طور منظم پاک‌سازی و تعمیر شود. برای پاک‌سازی این دستگاه‌ها دستورالعمل‌هایی تعیین شده است که باید رعایت شوند. اگر نظافت دستگاه با رعایت این دستورالعمل‌ها انجام شود، به دستگاه آسیبی وارد نمی‌شود. علاوه بر گردگیری و تمیز کردن سیستم ، لازم است با فشردن دکمه‌ی تست، از صحت عملکرد هشدار دستگاه نیز اطمینان حاصل کرد.

عدم رعایت فاصله‌ی استاندارد با محل طبخ غذا و حساسیت بیش از حد دستگاه

در برخی موارد سیستم اعلان حریق هنگام پخت و پز، با تشخیص دود ناشی از طبخ غذا، شروع به هشدار دادن می‌کند. اگر سیستم با محل پخت غذا فاصله‌ی استاندارد (سه الی چهار متر) داشته باشد، این اتفاق نمی‌افتد. در صورتی که با رعایت فاصله‌ی استاندارد، هشدار سیستم متوقف نشود، ارزیابی میزان حساسیت و سنسورهای سیستم الزامی است. قبل از انجام این کار نیاز است روش‌های تنظیم حساسیت دستگاه مطالعه شود. البته افراد متخصص و کاردان گزینه‌ی بهتری برای تنظیم حساسیت دستگاه و تعمیر آن هستند.

استعمال دخانیات

سیگار کشیدن در مکانی که به سیستم اعلان حریق مجهز است، دستگاه را معیوب می‌کند. طراحی نوع خاصی از سیستمها به گونه‌ای است که به دود سیگار حساسیت ندارند. اما استعمال دخانیات زیر سیستمهای اعلان حریق به مرور زمان موجب خرابی آن‌ها می‌شود.

وجود مواد شیمیایی قوی در مجاورت سیستم اعلان حریق

گازهای ناشی از مواد شیمیایی قوی، از عوامل بروز هشدارهای کاذب هستند. حسگر سیستمهای اعلان حریق به ذرات و گازهای این مواد حساسیت دارد. انجام اعمالی مانند نظافت و یا بازسازی و تعمیر منزل و … هشدار آتش‌سوزی سیستم را فعال می‌کند. اگر حساسیت سیستم بسیار بالا باشد، استفاده از موادی مانند اسپری مو و یا بدن نیز موجب به صدا درآمدن آژیر آن می‌شود.

بخار و یا رطوبت بالا

سیستم اعلان حریق، بخار و یا رطوبت بالا را با ذرات دود اشتباه می‌گیرد. نصب این دستگاه‌ها در جایی مانند حمام، عملکردشان را مختل می‌کند.

باتری ضعیف و یا خراب

سیستمهای اعلان حریق برای اینکه در شرایط قطعی برق نیز فعال باشند، با باتری کار می‌کنند. به همین دلیل لازم است که سلامت باتری آن‌ها به طور منظم بررسی شود. تعویض سالانه‌ی باتری سیستم در جهت بهبود کارایی آن ضروری است.